نقش پروژه‌های آبخیزداری در کاهش فرسایش و رسوب حوضه‌های آبخیز

نویسندگان

  • حسین خالدیان مربی پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کردستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، سنندج
  • رضا بیات مربی پژوهشی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده مقاله:

فرسایش خاک پدیده‌ای است که به‌‌ویژه در شرایط تشدید شونده منجر به تخریب و از بین رفتن خاک می‌شود. ازآنجاکه حیات جوامع انسانی مستلزم وجود آب و خاک است، برای جلوگیری از فرسایش خاک و هدر رفتن آب، عملیات مختلف بیولوژیکی و مکانیکی برای کاهش فرسایش، کنترل رواناب و بهبود شرایط پوشش گیاهی اجرا می‌شوند. در این تحقیق به‌منظور ارزیابی نقش عملیات آبخیزداری (بیولوژیکی و مکانیکی) بر فرسایش و رسوب حوضه چهل‌گزی سنندج، پس از شناسایی عملیات اجراشده، فرسایش و رسوب حوضه با بهره‌گیری از پارامترهای مدل پسیاک، تعیین شد. سپس تأثیر عملیات آبخیزداری با محاسبه مجدد فرسایش و رسوب و از طریق آزمون‌های آماری بررسی شد. نتایج نشان داد رسوب‌دهی ویژه حوضه از 7/2 به 5/2 تن در هکتار کاهش‌یافته است. همچنین از سطح کلاس‌های با رسوب‌دهی بالا، کاسته شده و سطح کلاس‌های با رسوب‌دهی پایین، افزایش پیداکرده است. تحلیل آماری نشان داد که بین رسوب‌دهی قبل و بعد از اجرای عملیات آبخیزداری اختلاف معنی‌دار وجود دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی تاثیرعملیات آبخیزداری در کاهش فرسایش و رسوب اراضی مرتعی مناطق نیمه خشک (مطالعه موردی حوضه آبخیز دره مرید کرمان)

خاک یکی از مهمترین منابع هر کشوری است و در صورتی که حفاظت نشود، در اثر فرسایش از بین رفته و به تدریج حاصلخیزی خود را از دست می دهد. تلفات خاک باعث پر شدن کانال‌های آبراهه ای و مخازن سدها شده، زیان‌های فراوانی را ایجاد می کند و میزان تولید در واحد سطح را به طرز چشمگیری پایین می آورد. در این مطالعه جهت ارزیابی اثرات عملیات آبخیزداری اجرا شده اعم از مکانیکی و بیولوژیکی  بر کاهش فرسایش و رسوب در حو...

متن کامل

ارزیابی اثر طرح آبخیزداری حوضة آبخیز کن بر میزان فرسایش و رسوب

در ایران به‏ دلیل فقدان سابقة طولانی در اجرای طرح‏های حفاظت خاک و آبخیزداری، این اقدامات به صورت کمّی ارزیابی نشده و روش‏های مشخصی بدین منظور ارائه نشده است. در این تحقیق تلاش شده است اثر عملیاتِ آبخیزداریِ اجراشده در سال 1379 در حوضة آبخیز‏ کن بر میزان فرسایش و رسوب بررسی و موفقیت یا شکست طرح و علل آن روشن شود. بدین منظور، پس از تهیة آمار و اطلاعات مورد نیاز، متوسط بار معلق در دورة قبل (1347 ـ 13...

متن کامل

ارزیابی عملکرد عملیات آبخیزداری بر روی کاهش فرسایش و رسوب حوضه آبخیز زنوز

چکیده هدف از تحقیق حاضر ارزیابی میزان فرسایش خاک و تولید رسوب قبل و بعد از عملیات آبخیزداری در حوضه ی آبخیز سد زنوز با موقع ریاضی ً09 َ52 ْ45 تا ً57 َ58 ْ45 شرقی و ً07 َ32 ْ38 تا ً47 َ35 ْ38 شمالی می باشد. به این منظور و به دلیل عدم وجود ایستگاه رسوب سنجی در حوضه ی مورد مطالعه با استفاده از مدل اصلاح شده ی پسیاک و با بهره گیری از تصویر ماهواره ای (etm)، عملیات میدانی و نمونه برداری از منطقه ی مورد مطالعه،...

نقش فعالیت های آبخیزداری (بانکت و چکدم) در جلوگیری از فرسایش خاک (حوضه آبخیز مندرجان)

یکی از بزرگترین مشکلات منابع طبیعی فرسایش خاک و تولید رسوب میباشد که این عوامل عموماً تابع شرایط اقلیمی، پستی و بلندی خاک و کاربری اراضی میباشد. در این تحقیق بررسی و ارتباط استفاده از اقدامات آبخیزداری از جمله بانکت و چکدم یا بندهای تأخیری با فرسایش خاک و تولید رسوب حوضه آبخیز  مندرجان واقع در سراب حوضه سد زاینده رود با مساحت 230 کیلومتر...

متن کامل

ارزیابی اثر طرح آبخیزداری حوضة آبخیز کن بر میزان فرسایش و رسوب

در ایران به‏ دلیل فقدان سابقة طولانی در اجرای طرح‏های حفاظت خاک و آبخیزداری، این اقدامات به صورت کمّی ارزیابی نشده و روش‏های مشخصی بدین منظور ارائه نشده است. در این تحقیق تلاش شده است اثر عملیاتِ آبخیزداریِ اجراشده در سال 1379 در حوضة آبخیز‏ کن بر میزان فرسایش و رسوب بررسی و موفقیت یا شکست طرح و علل آن روشن شود. بدین منظور، پس از تهیة آمار و اطلاعات مورد نیاز، متوسط بار معلق در دورة قبل (1347 ـ 13...

متن کامل

مقایسه کمّی اثر عملیات مکانیکی و زیستی آبخیزداری در مهار فرسایش و رسوب حوزه آبخیز حاجی‌آباد کرمانشاه

در استان کرمانشاه، میزان فرسایش و رسوبدهی حوزه‌های آبخیز بسیار بیش‌تر از فرسایش مجاز می‌باشد. برای تعدیل این شرایط سالانه حجم و سطح قابل توجهی از عملیات آبخیزداری در این عرصه‌ها اجرا می‌شود. به‌منظور ارزیابی اثر عملیات مکانیکی و زیستی آبخیزداری بر مهار فرسایش و کاهش تولید رسوب حوزه‌های آبخیز، این پروژه تحقیقاتی در حوزه آبخیز حاجی‌آباد کنگاور انجام شد. عملیات آبخیزداری انجام شده شامل بندهای گابی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 3

صفحات  200- 213

تاریخ انتشار 2017-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023